Бүгін өткен барлық деңгейдегі мәслихаттар депутаттарының екінші республикалық форумы Қазақстанда жүргізіліп жатқан саяси және экономикалық реформаларды іске асыру тұрғысынан маңызды оқиға болды.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзінде мәслихаттардың жаңартылған басқару жүйесіндегі мемлекеттік биліктің маңызды тармағы ретіндегі жаңа рөлін атап өтті, бұл елдегі демократиялық процестерді дамыту үшін маңызды сәт болып табылады.

Конституциялық реформа: мәслихаттар үшін жаңа серпін

Нәтижесінде Қазақстан Конституциясына өзгерістер енгізілген 2022 жылғы Референдум биліктің барлық тармақтарының, оның ішінде жергілікті өкілді органдардың рөлін күшейтудің бастапқы нүктесі болды. Реформа нәтижесінде мәслихаттар жергілікті өзін-өзі басқару мәселелерін шешу үшін жаңа өкілеттіктер мен мүмкіндіктерге ие болды, бұл олардың халық алдындағы жауапкершілігін арттырудың шешуші сәті болды.

Реформалардың негізгі бағыттары:

* Билікті орталықсыздандыру: мәслихаттарға азаматтардың өміріне тікелей әсер ететін шешімдер қабылдауға мүмкіндік беретін көбірек өкілеттіктерді жергілікті деңгейге беру.

* Бақылау функцияларын күшейту: мәслихаттар жергілікті атқарушы органдардың қызметін бақылау құқығына ие болды, бұл жергілікті жерлерде басқарудың тиімділігін арттыруға тиіс.

* Азаматтардың саяси процестерге қатысуын арттыру: Реформа азаматтарды өз мүдделерін білдіру үшін көбірек мүмкіндіктер бере отырып, жергілікті деңгейде шешім қабылдауға белсенді түрде тартуды көздейді.

Президент негізгі тезистері:

* Мәслихаттардың жергілікті мәселелерді шешудегі рөлінің маңыздылығы: Президент мәслихаттардың халықтың мүдделерін тікелей қозғайтын мәселелерді шешу үшін өз өкілеттіктерін пайдалану қажеттігін атап өтті: инфрақұрылым, білім беру, денсаулық сақтау, шағын және орта бизнесті дамыту.

* Мәслихаттардың азаматтар алдындағы жауапкершілігі: Тоқаев мәслихат депутаттарын сайлаушылар алдындағы жауапкершілігін арттыруға, адамдарға жақын болуға және шешім қабылдау кезінде олардың мүдделерін ескеруге шақырды.

* Мәслихаттарды диалог алаңы ретінде дамыту қажеттілігі: Президент мәслихаттарды билік пен қоғам арасындағы диалог үшін, өзекті мәселелерді талқылау және шешімдер іздеу үшін алаң ретінде пайдаланудың маңыздылығын атап өтті.

Даму перспективалары:

Мемлекеттік басқару жүйесін реформалау, оның ішінде мәслихаттардың рөлін күшейту Қазақстан өңірлерін дамыту үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Билікті орталықсыздандыру, жауапкершілікті арттыру және бақылау функцияларын күшейту мәслихаттарға жергілікті жерлерде проблемаларды шешудің неғұрлым тиімді құралы болуға мүмкіндік береді.

Жақын болашақта мәслихаттар үшін маңызды міндеттер:

* Өңірлік даму стратегияларын әзірлеу және іске асыру: әр өңірдің ерекшелігін ескере отырып, Өңірлік даму стратегияларын әзірлеуге және іске асыруға белсенді қатысу.

* Ашықтық пен есептілікті арттыру: халық алдында шешімдер қабылдау мен есептіліктің ашықтығын қамтамасыз ету.

* Азаматтардың басқаруға тікелей қатысу тетіктерін дамыту: азаматтардың басқаруға белсенді қатысуын ынталандыру, өз мүдделерін білдіру үшін ашық тетіктер құру.

Жалпы, Президент Тоқаевтың мәслихаттар депутаттарының екінші республикалық форумында сөйлеген сөзін жергілікті өкілді органдардың дамуындағы жаңа дәуірдің басталғаны туралы белгі ретінде қарастыруға болады. Мәслихаттар мемлекеттік биліктің маңызды тармағы ретінде жергілікті жерлерде проблемаларды шешу үшін жаңа өкілеттіктер мен құралдарға ие болды, бұл оларға тиімдірек және халық алдында есеп беруге мүмкіндік береді.

Реформаның табысы мәслихат депутаттарының белсенді қатысуына, олардың жергілікті жерлерде проблемаларды шешуге ұмтылуына, сондай-ақ халықтың азаматтық белсенділігі деңгейінің артуына байланысты екенін атап өту маңызды. Мұндай жағдайда ғана мәслихаттар қазақстандықтардың өмір сүру сапасын арттырудың нақты құралы бола алады.

Тәттігүл Ыбыраева, мұғалім.